Meqë nuk janë të përgjegjshëm dhe përgjegjës si njerëzit, kafshët ndoshta nuk ndjejnë dhimbje fare kur u merret shpirti. Kundërveprimi që tregojnë është muskulor, nervor dhe, mbase, shprehje e një gjendjeje që ne s’e kemi shijuar. Kush e di, mbase në atë përpëlitje ndjejnë një kënaqësi që është e posaçme vetëm për botën e tyre. Meqë është vendi, le të përmendim një mendësi dhe praktikë të vendeve evropiane.
Siç dihet, perëndimorët nuk i therin kafshët si myslimanët; ose i vrasin me goditje elektrike, ose duke i shpuar me hell në fyt. Nuk e dimë nëse edhe kjo mënyrë therjeje është shprehje e kundërvënies së tyre kryeneçe ndaj myslimanëve! Në lidhje me këtë, ata përligjen dhe mbrohen kështu: “Kafsha që theret sipas mënyrës suaj, ndjen dhimbje dhe kundërvepron. Ne veprojmë kështu që kafsha të mos ndjejë dhimbje.” Mirëpo ata nuk e kuptojnë një të vërtetë. Para së gjithash, gjaku, i cili pranohet edhe nga shkencëtarët se është i dëmshëm, derdhet plotësisht nga trupi nën ndikimin dhe shtytjen e kundërveprimit muskulor dhe fizik që bën kafsha e therur duke iu prerë enët e gjakut. Kurse gjaku i mbetur në trup të kafshës së therur me goditje, kalon edhe në trupin e ngrënësit, kurse ne e kemi të ndaluar (haram) edhe ngrënien e një pike gjaku si dhe të falemi me rrobë të spërkatur me gjak. Ashtu siç u ndalua më 1989 në Angli shitja e veshkave, do të vijë një ditë që edhe ata do ta kuptojnë çështjen dhe do të kthehen në mendësinë dhe praktikën tonë.
E dyta, na thonë se, me therje, vdekja e kafshës zgjat, kafsha kundërvepron dhe vuan për rreth 15-20 minuta. Po ku e dinë ata se kafsha ndjen dhimbje dhe vuan?
Nuk është kusht që çdo kundërveprim të bëhet për shkak dhimbjeje. Siç u përmend edhe më lart, situata e vëzhguar te kafsha e therur përbëhet krejtësisht prej kundërveprimesh nervore dhe muskulare. Gjithashtu, ku e di ai që s’është kafshë se kafsha ndjen dhimbje dhe vuan? A mos vallë çdo gjë është ajo që sheh ti me sy dhe siç e sheh ti me sy?
E treta, te çdo qenie e gjallë në gjithësi ka një prirje dhe dëshirë të vazhdueshme për t’u ngjitur në një gradë më të lartë. Bimët pothuajse bëjnë garë që t’i hanë kafshët dhe njerëzit dhe, kështu, t’u lartësohet grada e jetës. Edhe kafshët bëjnë garë sikur të donin që, duke kaluar në trupin e njeriut, ta vazhdonin jetën në një trup të vetëdijshëm dhe kandidat për t’u bërë i përjetshëm. Sigurisht, te kafshët nuk ka mendje, vetëdije dhe njohje, por edhe kafshët bëjnë sipas ligjeve të Ligjvënësit të Lartë. Në është kështu, lini kafshët po shihni njerëzit se si përpëliten nga gëzimi se po u shkojnë miq!..
E katërta, ndoshta kafsha përpëlitet si shprehje e një kënaqësie që është e posaçme për botën e vet. Le ta nënvizojmë këtu këtë ide: Si njeri i dorëzuar te Zoti, myslimani sakrifikon çdo gjë në rrugën e Allahut dhe bie dëshmor. Ndërkaq, të rënët dëshmor është një lloj flijimi. Ashtu siç e shprehëm edhe më lart, dëshmorët ndjejnë një kënaqësi krejt të veçantë që po bëhen fli, por, në dukje, edhe ata përpëliten, kurse e vërteta qëndron ndryshe. Po qe se për kafshën e dërguar me dorën e engjëllit për t’u flijuar në vend të robit të shquar të Zotit, Ismailit (a.s), themi se është dëshmore e botës së kafshëve dhe se nuk ndjen dhimbje e nuk vuan, por, ndoshta, ndjen një kënaqësi të veçantë, gjithsesi gjykojmë dhe mbajmë një qëndrim më afër të vërtetës. Fundja, ne kurbanin (flijimin) e bëjmë për adhurim!