ABDUL HAKIM MURAD
Në njërin prej haditheve të tij, Profeti i Nderuar thotë:
“Buraku u soll tek unë. Kjo ishte një kafshë më e madhe se gomari por më e vogël se mushka, i cili duhej t’i kishte thundrat horizontalisht. Unë hipa në të dhe shkova në Jeruzalem. Pastaj e lashë atë në rrethin e përdorur nga Profetët. Hyra në xhami ku fala dy rekatë namaz. Pastaj dola dhe ndërkohë Xhebraili më solli një enë me verë e një enë me qumësht. Unë zgjodha qumështin dhe Xhebraili më tha: “Ti zgjodhe Fitren, rrugën e natyrshme.”
Pastaj ai u ngjit me mua në qiejt e parë dhe kërkoi që ata të hapen. Një zë e pyeti: “Kush je ti?” dhe ai iu përgjigj: “Jam unë, Xhebraili.” Zëri e pyeti përsëri: “Kush është me ty” dhe ai u përgjigj: “Muhamedi” Pastaj ai e pyeti përsëri: “A është koha e Shpalljes?” dhe ai iu përgjigj që ishte. Qielli u hap për ne dhe ja ku pashë Ademin i cili më uroi mirëseardhjen dhe u lut për të mirën time.”
Hadithi vazhdon duke përshkruar Profetin e Bekuar dhe Xhebrailin duke u ngjitur lart. Në qiellin e dytë ata takuan Isain dhe Hazreti Jahjanë (Jezusin dhe Gjon Pagëzorin). Në qiellin e tretë ata takuan Jusufin, simbolin e bukurisë. Profeti Idrizi i përshëndeti ata në qiellin e katërt. Në të pestin ishte Haruni; në të gjashtin Musai dhe në të shtatin Ibrahimi. Secili prej tyre e përshëndeti si vëlla Muhamedin e Bekuar dhe u lut për të.
Dhe tani vjen kulmi i gjithë udhëtimit; “Pastaj më çuan tek Pema e Fatit (sidretu’l-munteha) gjethet e së cilës ishin si sytë e elefantit dhe frutat e së cilës në fillim mu dukën të vogla. Por kur Allahu e përhapi urdhrin e Tij mbi ta, ato u transformuan kaq shumë, saqë asnjë krijesë nuk është në gjendje ta përshkruajë bukurinë e tyre. Pastaj Allahu ”më shpalli ato që më shpalli”; dhe Ai më urdhëroi për t’u falur pesëdhjetë herë gjatë ditës dhe natës.
Rrëfimi i mësipërm i prezantuar në përmbledhjen e haditheve të Imam Buhariut është pjesë e shkrimeve të shenjta myslimane dhe mbart në vetvete autoritetin e shpalljes. Ai është një tregim shumë i bukur që të kujton deri diku Komedinë Hyjnore të Dantes, madje disa dijetarë kanë thënë se Danteja mund të ketë kopjuar nga burimet ekskluzivisht myslimane. Sido të ketë qenë puna, është e qartë se Ngritja në Qiell (Miraxhi) përbën momentin kulmor të karrierës Profetike. Dhe meqenëse Muhamedi është “Vula e të Dërguarve” dhe Profeti i Fundit, myslimanët besojnë se ky është momenti kulminant i historisë së shenjtë.
Në qoftë se i Dërguari i Allahut është përcaktuar si njeriu i Ngjitjes në Qiell, atëherë ne duhet t’i mendojmë këto hadithe si ikonat e bukurisë dhe të vërtetës më të lartë. Ngritja në Qiell nënkupton fenë në majat e saj më të larta që do të thotë se çdo cep i këtij portreti të vizatuar me kujdes, mbart një çelës të enigmës që ka të bëjë me thelbin e Islamit. Është mbresëlënës për shembull fakti se Miraxhi i Profetit të Bekuar mori udhë në një drejtim që bashkon Mekën me Jeruzalemin e Izraelit të Is’hakut. Ndaj Profeti pasardhës i Ismailit, në momentin më të lartë të karrierës së tij, u bë urë lidhëse mes këtyre dy vendeve. Është e qartë se misioni i tij është mbyllja e të çarave midis dy degëve më të mëdha të familjes së Ibrahimit. Feja e re e prezantuar për herë të parë në Mekë, ishte për nderin e jo për përçmimin e vendeve dhe simboleve të Profetëve të tjerë dhe epokave të tjera.
Jo vetëm vendet, por edhe njerëzit duhen të përfshihen në këtë përqafim. Islami nuk i injoron ndryshimet e shfaqura ndërmjet feve; në të vërtetë, Kurani është një citim i të vërtetave profetike të pakompromis. Prandaj tregimi i Miraxhit shpreh përsëri në mënyrë të vazhdueshme takimin e Profetit të Bekuar me figurat e shquara të historisë së shenjtë të Jeruzalemit. Kristianët, myslimanët dhe hebrenjtë mund të kenë pasur historikisht mosmarrëveshje, por vizioni i Profetit të Fundit insiston që këto mosmarrëveshje duhet të jenë të huaja për themeluesit e feve të mëdha monoteiste. Muhamedi, Jezusi, Moisiu dhe të tjerët ishin njerëz të së vërtetës pa kompromis. Pohimi i tyre për ekzistencën e Profetit të fundit rrjedhimisht edhe të njëri-tjetrit, nuk është një shtrëngim diplomatik duarsh që përbën një vello ndaj ambicieve të fshehta dhe të pasigurisë. Ai është një veprim thellësisht i sinqertë dhe është përgjigja përfundimtare ndaj atyre që deklarojnë se feja prodhon konflikte dhe armiqësi. Në qoftë se pasuesit e Jezusit, Moisiut dhe Muhamedit janë të ndarë, kjo nuk vjen si pasojë e mësimeve të themeluesve të feve të tyre. Kjo ndarje nuk ka lidhje me mësimet e tyre.
Mevlana Rumi (vd. 1273) e fillon një nga poemat e tij më madhështore duke ngulur këmbë në këtë fakt. Por pastaj ai lëviz duke kaluar tek një temë akoma më të rëndësishme:
Mbi kalimin e dashurisë, Profetit; Zotit, përmes qiejve të ndritshëm u ngjit,
Të dërguarit e Zotit u ngritën ta përshëndesnin, ai me pamje fisnike të gjithë i bekoi,
Xhebraili vetë duke mbajtur frenat me Muhamedin bashkë fluturoi,
Si dy yje shkëlqenin mbi të gjithë yjet e tjerë përmes errësirës të hapësirës së pashkelur,
Pastaj ai emisar sublim i tha Muhamedit: Shko vetë, vetëm syri yt mund të bëhet dëshmitar
aty ku shikimi im do të prapsej dhe do të binte,
Meqë syri i tij u ngrit pa u sprapsur ai u quajt “dëshmitari”,
Magjia e fjalëve “Ne nuk të kemi treguar gjithçka” e bëri vizionin e tij të qartë e real,
Të gjithë stacionet e shërbëtorëve të Allahut nga ai sy u bënë dëshmitarë,
E hequr dhe e shpërndarë ishte velloja e misterit, ai e pa cilët shpirtra ishin të lartë e cilët të ulët,
Prandaj ndërmjetësimi i tij është i vendosur, sepse ai është Muhamedi,
Një fajkua i njeh të gjitha vendet që shtrihen poshtë tij; prandaj Profeti shpirtrat i dallon.
Tema e dashurisë vazhdon. Profeti është ashtu siç ka thënë poeti turk Nabi (vd. 1712) “manifestimi i dritës së bukurisë; pasqyra e dashurisë dhe e dhembshurisë.” Meqenëse e gjithë bukuria, i takon Allahut dhe ai është një shenjë e përkryer e cilësive të Allahut në botën e përtej të dukshmes, ndaj tij duhet të ketë dashuri dhe gjithashtu është i mbushur me dashuri. Ai i bekoi Profetët më të hershëm e pastaj, në një skenë ku bukuria e së cilës nuk mund të shprehet me fjalë, ai erdhi në stacionin e Gjatësisë së dy Harqeve (Kabe-l Kausejni) siç thuhet në suren Tarik në Kuran. As Kryeengjëlli nuk mund ta arrinte këtë rang. Bukuria dhe aftësia ndaj Burimit të Dashurisë dhe Bukurisë, Allahut i Cili është i Gjithëmëshirshëm, nën sundimin e të Cilit ndodh gjithçka, duket se e mund atë. Profetët me doktrinën myslimane janë më të mirë se engjëjt dhe Muhamedi është Streha e gjithë profecisë. Shkalla më e fundit është ai vetë përfundimisht. Në këtë pikë të paimagjinueshme, Kurani thotë:” Shikimi i tij nuk u ul as nuk devijoi.” Çfarë pa? Kurani nuk e thotë; sepse thelbi i Realitetit shtrihet përtej rritjes së gjuhës. Ai pa gjërat më të mëdha sipas Zotit. Por falë përsosmërisë së tij si Më i Miri i Krijuesve, një moment që do ta çorientonte çdo qenie tjetër nuk shkaktoi “devijim” tek sytë e tij. Imam Kushejri na tregon se kjo është shenjë e: “ruajtjes së mirësjelljes në Prezencën Hyjnore. Në momentin suprem të historisë, Profeti i Bekuar nuk dështoi. Realiteti i ngritur i ardhjes së tij tek Zoti është përtej imagjinatës sonë, por libri na garanton ne se qëndrimi i tij ishte i palëkundur.
Kjo ngritje “prapa yjeve” për të cilën flet Rumi, është një imazh i pasqyruar i breznive si “yje” individualë, të cilën gjuha islame ia atribuon mrekullisë së Shpalljes së Kuranit. Vetëm ai i cili mund të ngrihej në një pikë të tillë të lartë mund të jetë një marrës i përshtatshëm i Librit që vjen nga një formë e botës përpara krijimit dhe është jashtë ciklit të origjinës dhe vdekjes. Kështu, Fuzuli (vd. 1556) këndon:
Ti, ngritja e të cilit vinte nga rangu yt i lartë / Kurani vetë zbriti në tokë nga qielli për të të përshëndetur!
Surja Nexhm që flet sipas shumicës së komentuesve të Kuranit si për zbritjen e parë të Kuranit në zemrën e pastruar të Profetit në shpellën Hira, ashtu edhe për ngritjen e Profetit drejt vendeve prej të cilave Libri u dërgua, duket se aludon për këtë. Qielli dhe toka janë në parim të ndryshëm dhe ndërtimi i një ure në pamje të parë duket i pamundur. Po si mundet që e Pafundmja të njihet nga e Fundmja? Si mundemi ne që kemi një njohje të cekët të kuptojmë qiellin e endësit të qilimit mbi të cilin ai u ngjit?
Miraxhi na jep ne lajmin e mahnitshëm se gjiri mund të lidhet me urë. Kjo është një mënyrë tjetër lëvizje për shpirtin e njeriut që bën të forcohen lidhjet dhe të perceptohet e vërteta më e qartë. Kjo lëvizje përbën pjesë të dëshirës së harmonishme të të gjithave krijesave për tek Zoti i tyre, përbën bilbilin e kopshtit të trëndafilave, lumin për detin. Paralelizmi i asaj është lëvizja nga Uniteti tek shumëllojshmëria. Perfeksioni Profetik është mjeshtër për të dy këto lloj lëvizjesh; ne mund të themi se Profeti është përsosja e tyre meqenëse asnjë krijesë tjetër nuk mund të arrijë këtë lartësi.
Poema e Rumiut na kujton rrjedhojat e mahnitshme të “zbritjes”. Ndoshta mësimi më i vlefshëm i Miraxhit është se Profeti nuk mbeti në stacionin e Gjatësisë së Dy Harqeve. Ai u kthye në krijim jo sepse preferoi krijesat ndaj Krijuesit -prej një udhëtimi të tillë si mund ta bënte këtë?- por sepse bukuria dhe mëshira që gjeti tek Allahu e shtyu natyrën e tij të mëshirshme ta përhapte këtë bukuri dhe mëshirë tek mendja e njerëzve. Ai u rikthye në botën materiale por nuk e kërkoi atë; ai nuk i përkiste kësaj bote. “Varfëria është krenaria e tij.”
Përkundrazi duke qëndruar tërësisht njerëzor, ai shkëlqeu mes popullit të tij si një shembull i lavdisë tek e cila u bëhet thirrje gjithë njerëzve. Prandaj, ai është siç thotë Kurani, “mëshirë për botët”, një “dritë vezulluese”
Poeti Ahmet Pasha (vd. 1497) shkruan:
Një art i tillë i plotë, saqë ata që shohin bukurinë tënde e gjejnë / tokën nën këmbët e tyre të transformuar në ar falë hijeshisë së ti j/ Një art i tillë i shndritshëm saqë në natën e Miraxhit / Fjala jote solli dritë tek çdo njëra prej krijesave të Allahut.
Ai nuk u kthye prej së andejmi me pasuri, por me dritë. Prandaj shumë hadithe që flasin thjesht për prezencën e Profetit, i transformojnë zemrat njerëzore. Njerëzit do të uleshin në shoqërinë e tij duke shikuar qetësisht dhe duke zbuluar mrekullinë thellësisht transformuese të bukurisë në fytyrën e të cilit nuk gjenden gjurmë të “egoizmit dhe shthurjes.” Një njeri i tillë që ka zgjedhur qumështin e natyrës ndaj verës si zbavitje, është një dëshmitar i Zotit. “Të ecurit rreth Qabes së bukurisë tënde është për mua detyra më e rëndësishme”, ka thënë në një poemë Guvernatori i Beogradit (vd. 1727). Një provë e madhe në botën tonë të fundme për faktin se ekziston edhe një tjetër e pafundme mund të jetë dikush që ka bërë udhëtimin drejt së panjohurës për të na sjellë lajmin e gëzueshëm se burimi i krijimit është drita e pastër, dashuria dhe mirësia. Është i njëjti dëshmitar i dashur i cili do të ndërmjetësojë për mëkatet në ditën kur kohës t’i vijë fundi.
Hadithi me të cilin e filluam ka një fund. Dhurata hyjnore që Profeti mori gjatë Miraxhit është namazi, falja e rregullt e myslimanëve. Hadithi shpjegon se si Allahu e urdhëroi Profetin që namazi duhej të falej pesëdhjetë herë në ditë nga çdo mysliman qoftë burrë apo grua. Gjatë rrugës së kthimit, ai takoi Musain, i cili i thotë se njerëzit nuk mund të kryenin këtë detyrë. Ai me përulësi u rikthye disa herë në prezencë të Allahut derisa numri u zvogëlua në pesë.
Namazi i myslimanëve është “ngritja në qiell e besimtarëve” (miraxhu’l mu’min), ai përmban kujtimet erëmira të vendit nga ku është urdhëruar. Që nga ajo ditë, myslimanët kur falen përsërisin pastaj përshëndetjet të cilat ia dhanë engjëjt të zgjedhurit gjatë ngritjes së tij në qiell:
“Paqja qoftë mbi ty o Profet si dhe mëshira dhe falja e Allahut!”.
Në këtë mënyrë, çdo mysliman rikujton faktin se ajo ngjarje është momenti më i lavdishëm i jetës së themeluesit të fesë dhe se është i ftuar ta pasojë atë pas në rrugë e Atij i cili është burim i gjithë bashkimit, bukurisë dhe dashurisë.
